Poradnik: Jak przygotować Wigilię na ostatnią chwilę

Zdarza się, że w Wigilię dowiadujesz się, że spędzisz ją w domu. Nie panikuj. Radzimy jak szybko przyrządzić świąteczną kolację.

Najbardziej przerażające dla większości pań domu jest to, jak poradzić sobie z szybkim przygotowaniem wigilii. Wszystko można zaplanować, mimo ograniczonego czasu.
Na potrzeby dzisiejszego poradnika przyjmijmy, że mamy 12 godzin do świątecznej kolacji .

Dobry plan

Najlepiej już zacząć próbować planować menu. Nie można się zniechęcać i sięgać po wszystkie gotowe dania czy to z proszku, czy ze stoiska garmażeryjnego w sklepie, nie warto się też zbytnio naprężać i próbować wyczarować 12 dań jak spod igiełki, bo po takim stresie będziemy kompletnie wykończeni.

Przed wyjściem z domu wyjmij z zamrażalnika rybę. Podobnie - mrożone ciasto francuskie, które możesz wykorzystać do pasztecików. Jeśli w szafce ukryłaś suszone grzyby, namocz je w niewielkiej ilości zimnej wody. Przydadzą się do farszu pierogowego i pasztecików. Matiasy śledziowe zanurz w wodzie lub mleku, będą bazą do dwóch sałatek. Podobnie zrób z rodzynkami, suszonymi morelami, figami.

Czas start

W naszym szybkim menu znalazły się: śledzie na dwa sposoby, marynowany łosoś w sosie koperkowym, barszcz i paszteciki z ciasta francuskiego, zupa grzybowa z łazankami, kapusta z grzybami lub pierogi z kapustą i grzybami, smażona ryba, ryba marynowana w warzywach (czyli po grecku), łazanki z makiem (przepis podaje obok nasz ekspert Karol Okrasa), sernik oraz błyskawiczny keks. Zaczynamy od dań, które wymagają zmacerowania, ostudzenia, zamarynowania lub dłuższego przygotowania.

Śledzie się moczą, ciasto francuskie i ryba rozmrażają. Rodzynki, figi i morele pęcznieją w wodzie. Podobnie suszone grzyby.

Zaczynamy od barszczu. Możemy go przygotować na dwa sposoby: jeden - bardziej naturalny, drugi - tradycyjny. Do pierwszego potrzebujemy praktycznie tylko buraków, które ścieramy na tarce o dużych oczkach, zalewamy wodą i doprowadzamy do wrzenia. Studzimy (najlepiej na balkonie) i odcedzamy.

Te same buraki jeszcze raz doprowadzamy do wrzenia i po ostudzeniu i przecedzeniu mieszamy oba wywary, przyprawiając sokiem z cytryny, czosnkiem, solą i pieprzem. Innym przepisem na barszcz jest ugotowanie wywaru z dość drobno pokrojonej włoszczyzny, ziela angielskiego, liścia laurowego i kilku prawdziwków (dodatkowy plus - po ostudzeniu i przecedzeniu taki wywar może być bazą również do zupy grzybowej).

Następnie wywar mieszamy z koncentratem buraczanym lub sokiem z buraków, doprawiamy czosnkiem, solą, pieprzem, sokiem (jabłkowym, wiśniowym lub z czarnej porzeczki) i gotowe. W tym samym czasie możemy już gotować grzyby i kapustę kiszoną. Kiedy będą gotowe, wywar z grzybów i kilka sztuk, najlepiej kapeluszy, mieszamy z pozostałym wywarem, zabielamy śmietaną, przyprawiamy pieprzem, dodajemy przyprawy i druga zupa gotowa.

Do zrobienia farszu do pierogów czy pasztecików możemy zaangażować męża, który już odpoczął po trudach zakupów i obieraniu włoszczyzny. Chodzi o to, by zmielił lub drobno posiekał pozostałe grzyby i kapustę. Część grzybów wykorzystamy do pasztecików z ciasta francuskiego, trzeba je tylko przyprawić gałką muszkatołową, solą i pieprzem oraz zmieszać z potartym ostrym serem żółtym. Pozostałe będą w duecie z kapustą służyć bądź do farszu pierogowego, bądź (nieposiekane!) do kapusty z grzybami.

Drugi bieg

Kilka marchewek, selera, pietruszkę startych na dużych oczkach podduszamy razem z posiekaną cebulką, by zrobić warzywa do marynowania ryby. Kilka filetów podsmażamy (możemy je wcześniej zapanierować, ale niekoniecznie). Duszone warzywa przyprawiamy solą, cukrem, pieprzem, koncentratem pomidorowym, dodajemy ziele angielskie i liść laurowy, jeśli chcemy - także łyżkę octu winnego. Taką masą przekładamy filety, zamykamy w szczelnym pojemniku i chowamy w chłodne miejsce na kilka godzin.

Czas na śledzie. Jedne zrobimy bardzo proste w sosie czosnkowym. Wymoczone i osuszone płaty kroimy w kilkucentymetrowe kawałki (do tego także przyda się pomocnik), a następnie mieszamy z sosem przygotowanym z majonezu, odrobiny śmietany, wyciśniętych kilku ząbków czosnku, soli i pieprzu. Odstawiamy w chłodne miejsce. Drugie śledzie zrobimy z czerwoną cebulą, wytrawnym winem (spokojnie, alkohol wyparuje), musztardą francuską z całymi ziarnami gorczycy oraz marynowanymi buraczkami (do kupienia w sklepie).

Pokrojoną w piórka cebulkę podsmażamy na odrobinie oliwy, kiedy zmięknie, dodajemy wino, a kiedy ono odparuje, musztardę. Buraczki kroimy, jak lubimy. Mieszamy to wszystko z wymoczonymi śledziami, przyprawiamy odrobiną soku z marynowanych buraczków i odstawiamy w chłodne miejsce. W tym czasie możemy upiec sernik, którego przygotowanie nie zajmie nam więcej niż pół godziny (przepis niżej). Bardzo ważne, by przy tak błyskawicznej pracy nie zapomnieć wynieść go w chłodne miejsce (na balkonie mamy jeszcze trochę przestrzeni), następnie - szybki keksik.

Ostatnie szlify

Pora na pierogi. Choć kulinarni puryści oburzą się, moim zdaniem możemy zrobić jedno ciasto i na pierogi, i na łazanki. Różnica będzie polegała na tym, że to na pierogi będzie krócej wyrabiane, a przez to bardziej miękkie. Nadziewamy je wcześniej przygotowanym i przyprawionym farszem z kapusty i grzybów. Naprawdę wystarczy po kilka sztuk na głowę, nie przesadzajmy z ich ilością. Gotowe, ale nie- ugotowane, przykryjmy ściereczką, by zanadto nie wyschły. Zaplanujmy, że połowę ciasta przeznaczymy na pierogi, resztę na łazanki.

Makaron przyda się zarówno do zupy grzybowej, jak i łazanek z makiem według przepisu Karola Okrasy. Kto na lepienie pierogów nie ma ochoty, niech przygotuje kapustę z grzybami. Wystarczy ją przyprawić i odrobinę podsmażyć.

Przygotuj sos do łososia. Posiekaj koperek, zmieszaj ze śmietaną, przypraw solą, odrobiną cukru, białym pieprzem. Plastry ułóż na ozdobnej paterze, polej sosem, możesz też ozdobić kawiorem, cytryną i gałązkami koperku. Upiecz paszteciki. Ciasto francuskie podziel na paski, nadziej farszem z grzybów, brzegi zlep rozkłóconym jajkiem, którym także posmarujemy wierzch pasztecików i pieczemy według przepisu na opakowaniu.

Usmażmy rybę (odstawmy w ciepłe miejsce, może być do letniego piekarnika), ugotujmy pierogi, przygotujmy surówki lub jakieś inne dodatki.

I pamiętajmy, choćby nie wiem co było na stole i tak nic nie zastąpi rodzinnej atmosfery świąt. Dlatego jedzenie, choć ważne, niech nie będzie najważniejsze w tym czasie.

...a po wigilii

Aby uniknąć kłopotów z przejedzenia, wszystkie ciężkostrawne posiłki popijajmy herbatą, w której cukier zastępujemy połową łyżeczki melasy.

Przepis na koktajl na niestrawność: łyżeczkę świeżo utartego korzenia imbiru i szczyptę gałki muszkatołowej mieszamy z kubeczkiem naturalnego jogurtu.

Kiedy "grozi" nam nadmierne spożycie ciasta, zaopatrzmy się w sok z aronii.

Z nadmiarem cukru można sobie jeszcze poradzić inaczej: pijmy herbatę mate i białą, możemy też wcierać sobie za uszy odrobinę olejku rozmarynowego.

Jako szybka pomoc w razie zatrucia znakomity jest miąższ ze świeżego aloesu.