Urzędnicy z Gminy Człuchów ruszyli w teren, by poznać skarby historii. W przyszłości będą one oznaczone, w planach przewodnik po zabytkach

Celem wyprawy terenowej i kwerendy, którą urzędnicy odbyli śladem dawnych grodzisk i grobowców, było przede wszystkim pokazanie im, jakie skarby mają tuż pod nosem oraz wyklarowanie wizji wspólnych działań na rzecz ochrony zabytków. Okazuje się bowiem, że w ostatnim czasie coraz trudniej jest zapobiec ich niszczeniu.

- Nagminnie zdarza się, że giną kamienie z lasu – taki proceder nie powinien się dziać w ogóle. Ogólnie jest zabronione wywożenie czegokolwiek z lasu. I ludzie nieświadomie niszczą też stanowiska archeologiczne – grobowce czy inne groby megalityczne, gdzie są te kamienie elementem tych grobowców - opowiada Adam Satro.

Pracownicy Urzędu Gminy z wójtem na czele wyruszyli więc w okoliczne lasy, by naocznie przekonać się, jak obecnie wyglądają dawne grodziska i kurhany (a wraz z nimi wyruszyła również autorka niniejszego artykułu). W samej tylko gminie Człuchów zidentyfikowano aż cztery grodziska – w Barkowie, Sieroczynie, Krępsku i Wierzchowie.

Dodatkowo taki obiekt archeologiczny znajdziemy także w samym Człuchowie. Wszystkie one datowane są na ok. IX – X wiek. Uczestnicy wycieczki mieli okazję odwiedzić dwa z nich. Nauczyli się odróżniać zwykłe nierówności terenu od śladów bytności człowieka w dawnych czasach. Przy pomocy przewodnika odnaleźli nawet fragmenty ceramiki – oczywiście wszystko po obejrzeniu zostawiając na swoim miejscu. To bardzo ważne, by nie ingerować w tego typu obiekty.

Osobnymi obiektami, które odwiedzili urzędnicy, były kurhany, czyli dawne grobowce. Okazuje się, że w naszych lasach kryją się całe połacie cmentarzysk pochodzących ze średniowiecza. Poznamy je przede wszystkim po regularnym kształcie – nie każda górka w lesie to wytwór natury! W okrągłych, niewielkich wzniesieniach często kryje się historia dawnych mieszkańców tych terenów, którzy chowali swoich bliskich nieopodal grodzisk - często tuż za pobliską rzeczką lub strumieniem.

Całkiem niedawnym odkryciem Adama Satro jest istnienie niedaleko Krępska kurhanów gockich – a więc pochodzących z początków naszej ery. Dzięki uważnej obserwacji udostępnionych w Internecie map w 2019 roku historyk doszedł do wniosku, że istniejące w lesie wzniesienia to tak naprawdę groby sprzed tysięcy lat! Archeolodzy potwierdzili to odkrycie. Pośrednio można się o tym przekonać, znajdując na powierzchni... fragmenty ludzkich kości. Takie odkrycie jest zarówno przerażające, jak i fascynujące - nie spodziewaliśmy się bowiem dotknąć historii w tak bezpośredni sposób.

To wszystko wymaga ochrony. W gminie już planowane są konkretne działania zmierzające do zwiększenia świadomości mieszkańców na temat zabytków.

- Z panem wójtem sobie ustaliliśmy, że pierwszy taki krok to będzie ustawienie słupków z informacją „Obiekt archeologiczny prawem chroniony” – jest to taki znaczek przypominający niebieską klepsydrę. Dalszym etapem – jak się uda – chcielibyśmy postawić tabliczki informacyjne – chociażby przy grodziskach. A ostatnim – przewodnik po gminie Człuchów ze wszystkimi zabytkami – od kościołów poprzez grodziska, cmentarzyska, stare cmentarze ewangelickie, pomniki pierwszowojenne, czyli poległych w pierwszej wojnie światowej – wszystko po kolei – stare budynki, stare szkoły, rezerwaty - mówi inicjator akcji ochrony zabytków w gminie Człuchów.

Inicjatywa chronienia i pokazywania dziedzictwa kulturowego gminy jest bardzo cenna – okazuje się, że to tysiące lat działalności człowieka, o których warto opowiedzieć i które warto chronić dla następnych pokoleń.

W gminie Człuchów oprócz cennych stanowisk archeologicznych znajdziemy wiele miejsc cennych przyrodniczo oraz świadczących o bogatej historii. W przyszłym przewodniku po gminie także one będą mogły znaleźć swoje miejsce. Poruszając się wyznaczonym szlakiem pieszo-rowerowym, na pewno będziemy mogli podziwiać chociażby 100-letnie sosny pod Sieroczynem albo tajemnicze uroczyska. Przykładem obiektu, który już niebawem może stać się pomnikiem przyrody, jest widoczny poniżej głaz. Został on niegdyś wykopany z pobliskiego pola, a teraz warto go chronić w tym miejscu przed kradzieżą.

W pobliskich lasach kryją się także istne skarby natury. Niedaleko Krępska mieliśmy okazję podziwiać urokliwe źródełko z krystalicznie czystą wodą - i oczywiście posmakować tego naturalnego, orzeźwiającego napoju. To kolejny znak tego, że nasze rejony kryją niezliczone bogactwa.

W gminie Człuchów i całym powiecie człuchowskim kryje się jeszcze wiele ciekawych zabytków i skarbów natury. Warto je odkrywać i chronić przez zniszczeniem, a także edukować o otaczającym nam dziedzictwie. Adam Satro wraz z całą Człuchowską Grupą Eksploracyjną na co dzień zajmują się właśnie tym. Jak widać, ich praca jest coraz bardziej doceniana także przez lokalne władze. Z niecierpliwością czekamy na efekty ich współpracy i możliwość wyruszenia w trasę z przewodnikiem po zabytkach gminy Człuchów w ręku.