Człuchów. Ratujmy stary cmentarz umiera

Zniszczone nagrobki, uszkodzone mury, poprzewracane krzyże. Do tego częsty widok amatorów mocniejszych trunków i panów załatwiających potrzeby fizjologiczne pod murkiem albo płytą nagrobną... Tak wygląda stary cmentarz niemalże w samym centrum Człuchowa. Kilka dni temu wandale wyrwali z dziecięcych grobów 21 krzyży.
Cmentarz, który w swoim czasie planowano wpisać do rejestru zabytków nie ma opiekuna. W efekcie z roku na rok coraz bardziej podupada.
- Zajmujemy się sprzątaniem cmentarza w ramach umowy z urzędem miejskim - mówi Hanna Adamowska, prezes Przedsiębiorstwa Komunalnego w Człuchowie. - W tej chwili nasze zadanie ogranicza się jednak tylko do wywózki śmieci. Remonty i inne poważniejsze inwestycje - to wszystko jest w gestii urzędu.
Ryszard Szybajło, burmistrz Człuchowa zdaje sobie sprawę z tego, że cmentarz jest wizytówką miasta i nie może pozostawać bez opieki.
- Nie może być tak, że będziemy wstydzili się za miejsce położone w centrum miasta - mówi burmistrz Szybajło. - W tej chwili zbyt wcześnie jest, aby mówić o konkretnych rozwiązaniach, nie jestem zorientowany nawet jak faktycznie wygląda kwestia opieki nad tym miejscem, mam jednak świadomość, że nekropolii nie można zostawić samej sobie.
Otwarte przez 24 godziny na dobę bramy i brak kogokolwiek, kto pilnowałby nekropolii powoduje, że wieczorami to miejsce ?tętni życiem?.
Około 20 lat temu bardzo głośno było o satanistach niszczących groby na cmentarzu. Policjanci nie sądzą jednak, żeby ostatnia demolka była dziełem zorganizowanej grupy.
- Bardziej skłaniałbym się do tego, że to wybryki chuligańskie - mówi Lech Zajączkowski, rzecznik człuchowskiej policji. - Za znieważenie miejsc pochówku wandalom grozi grzywna, ograniczenie wolności lub też pozbawienie wolności do lat dwóch.

Niewiele potrzeba...
Wiktor Zybajło, człuchowski historyk
- Sporo osób nie ma nawet pojęcia czy jest to cmentarz komunalny czy parafialny. A wystarczyłaby tabliczka z odpowiednim napisem. Do tego informacja o tym kiedy miał tu miejsce ostatni pochówek. Niewiele potrzeba też, aby odnowić kapliczkę.
Teoretycznie już w przyszłym roku stary cmentarz w Człuchowie mógłby zostać przeznaczony do likwidacji. W świetle przepisów jest to możliwe 30 lat po ostatnim pochówku. Na to w mieście nikt się jednak nie zgodzi.
- Wyobrażam sobie jakie larum podniosłoby się gdyby ktoś podjął taką decyzję - dodaje Wiktor Zybajło. - Z wielu względów jest to niemożliwe. Wystarczy spojrzeć na to jak wielu ludzi odwiedza groby swoich bliskich na starej nekropolii pod koniec października i na początku listopada.

Trochę historii
Stary cmentarz w Człuchowie powstał w 1830 roku. Ostatni pochówek odbył się tu 15 czerwca 1977 roku. Był to cmentarz katolicki. Początkowo chowano tu nie tylko człuchowian, ale również mieszkańców okolicznych wsi. Najbardziej znaną postacią pochowaną na jego terenie jest kapitan żeglugi wielkiej Tadeusz Szczygielski, pisarz, wykładowca w szkole morskiej. Na cmentarzu znajduje się kapliczka z połowy XIX wieku. Nekropolia ma około 1 ha powierzchni (szerokość 35 m, długość 300 m) i jest zaliczana do atrakcji turystycznych miasta.

Ocalić cmentarz
Co można zrobić, aby stary cmentarz nie odszedł w zapomnienie? Do dyskusji na ten temat zapraszamy Czytelników ?Dziennika Bałtyckiego?. A może w mieście są ludzie, którzy mogliby i chcieliby zająć się jego porządkowaniem? Dla wielu mieszkańców cmentarz jest nie tylko miejscem pochówku bliskich, ale też odpoczynku od zgiełku miasta i miejscem spacerów. Na wszelkie sygnały czekamy pod numerem telefonu (59) 83 45 842 lub na adres poczty elektronicznej [email protected]