W Przechlewie oba wydarzenia uczczono krótką ceremonią, która odbyła się przed pomnikiem „Za Naszą i Waszą Wolność”. Wójt gminy Przechlewo Krzysztof Michałowski odczytał tam okolicznościowy referat przygotowany przez historyka Mścisława Wikaryjczaka.
Bitwa o Przechlewo rozegrała się 25 lutego 1945 roku w wyniku, zakrojonej na szeroką skalę, ofensywy radzieckiej. Najcięższe walki toczyły się pod Pawłówkiem, a od strony Konarzyn podchodziła już 70 Armia generała Popowa. Bój o Przechlewo zakończył się 28 lutego 1945 roku, 3 marca ustały walki na terenie całej gminy.
Sowieci zajęli Przechlewo dokładnie w nocy z 27 na 28 lutego 1945 roku. Do wsi wszedł wówczas oddział 70 armii 2 Frontu Białoruskiego. W Przechlewie było wówczas tylko około 100 mieszkańców, reszta ewakuowała się w styczniu przez nadejściem frontu oraz uciekła po nalocie 25 lutego. Wielu z tych mieszkańców, którzy pozostali, zginęło i zostało wywiezionych i wysiedlonych.
Tuż po przejściu frontu przybyli pierwsi osadnicy z powiatu kozienickiego. Kolejne transporty osadników nadeszły 27 maja i 18 czerwca. Spora grupa repatriantów napłynęła także z powiatu trockiego na Wileńszczyźnie. W ramach akcji Wisła do sierpnia 1947 roku trafiło tu 290 Ukraińców.
Pionierami osadnictwa na Ziemi Przechlewskiej byli m.in. Piotr Łepecki, Edward Panek, Józef Szot. W 1947 roku gminę Przechlewo zamieszkiwało już 3083 osoby. W 1949 roku z terenu gminy wyszli Rosjanie. Pierwszym wójtem gminy został Stefan Zblewski z Sąpolna, komendantem posterunku milicji Antoni Szczepaniak, jednym z organizatorów straży pożarnej był Stanisław Mazur. Założycielem szkoły i jej długoletnim kierownikiem - Franciszek Gospodarek. Natomiast Feliks Grzeszkiewicz był pierwszym proboszczem parafii przechlewskiej, a sołtysem został Jan Reinert.
- W pierwszych latach po wojnie ukształtowała się społeczność dzisiejszej gminy - mówi Mścisław Wikaryjczak, przechlewski historyk. - Jednak do połowy 1946 roku przeważała tu ludność niemiecka. Te proporcje zmieniły się dopiero po wysiedleniu Niemców do brytyjskiej i radzieckiej strefy okupacyjnej zgodnie z uchwałami poczdamskimi.
Uwaga na Instagram - nowe oszustwo
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?