Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

W Przechlewie zorganizowano uroczystości z okazji Światowego Dnia Sybiraka

Olek Knitter
Olek Knitter
W Przechlewie zorganizowano uroczystości z okazji Światowego Dnia Sybiraka
W Przechlewie zorganizowano uroczystości z okazji Światowego Dnia Sybiraka Foto: UG Przechlewo
Było oficjalnie, ale przede wszystkim sentymentalnie, a wszystko zamknęła projekcja filmu „Syberiada Polska” w reżyserii Janusza Zaorskiego.

Święto Dnia Sybiraka obchodzone jest 17 września - od 2013 roku. W Przechlewie obchody rozpoczęły się złożeniem kwiatów przed pomnikiem „Za Naszą i Waszą wolność” oraz okolicznościową prelekcją.
– W naszej gminie jest wiele rodzin, w których czy to dziadkowie, czy rodzice, przez tę katorgę wschodnią przeszło – mówi Krzysztof Michałowski, wójt gminy Przechlewo, który w sali biblioteki zorganizował spotkanie z Adamem Dybczyńskim, który jako dziecko przeżył zsyłkę na Sybir, Tadeuszem Dębskim, który także jako dziecko przetrwał Golgotę Wschodu oraz Sławomirem Dąbrowskim, miłośnikiem historii, którego bliscy przeżyli kilka lat na Syberii, w ramach robót przymusowych.

- Słowo Sybir po rosyjsku oznacza krainę geograficzną na wschód od Rosji. Dla nas Polaków znaczenie jest bardziej bolesne, bo to było miejsce zsyłki i od dawnych czasów wszyscy, którzy działali przeciwko caratowi byli wysyłani na kilka lat katorgi. Katorgą była już sama podróż w ciężkich warunkach – głównie rodzin – matek z dziećmi. Syberia mocno zapisała się w losach Polaków – mówił Sławomir Dąbrowski. - Sybir za czasów carskich nazywany był największym więzieniem bez dachu.

- Byłem przez sześć lat w części syberyjskiej Kazachstanu, który był miejscem zsyłki. Deportowano mnie z moją matką i siostrą w kwietniu 1940 roku. 13 kwietnia wyjeżdżaliśmy, a 1 maja transport dotarł na miejsce – wspominał Adam Dybczyński. - Nie pamiętam w tym transporcie mężczyzn, to były głównie kobiety z dziećmi.

Jak wspominał, jego ojciec walczył z Sowietami w 1920 roku i został zamordowany w Charkowie z innymi polskimi oficerami. Do Polski pan Adam wrócił w czerwcu 1946 roku. Pamięta ten dzień, gdy dowiedział się, że będą wracać.

- Był taki moment, gdy zbierałem wysuszone łajno w Kazachstanie. Wtedy moja siostra mnie zawołała „Adam chodź, wracamy do Polski”! - mówił podczas spotkania wzruszony pan Adam, który mimo upływu lat bardzo przeżywał tę opowieść. - Na statku, którym nas Polaków wieziono, moja mamuśka zauważyła fortepian. Nie wytrzymała, poszła i zagrała Mazurka Dąbrowskiego – to była bardzo wzruszająca chwila – mówi pan Adam.

Tadeusz Dębski, który jest obecnie prezesem człuchowskiego koła Związku Sybiraków wspominał, że urodził się w więzieniu.

- Moją mamę, która była ze mną w ciąży oraz ojca i mojego jednego z braci również zabrano do więzienia – mówił pan Tadeusz. - Później moją mamę i mnie, a miałem wtedy kilka miesięcy, wywieziono na Syberię, a ojca zamordowano. Byliśmy na Syberii do 1950 roku. Jak wracaliśmy na dworcu w Moskwie jeden z generałów chciał mnie zabrać i adoptować, ale mama mnie nie oddała. Nie zrobiła tego też wcześniej, choć było bardzo ciężko. To był ten wielki heroizm kobiet i matek, które najbardziej cierpiały, bo na ich rękach umierali mężowie i dzieci.

Pan Tadeusz z mamą po zsyłce wrócił do Polski – najpierw do Słupska, a potem do Rzeczenicy, bo tu pracował jego brat (w ośrodku zdrowia). - Spotykam się do dziś z Sybirakami. Niektórzy nie chcą rozmawiać o tej Golgocie Syberyskiej. Nikt nie wie do końca, ilu Polaków tam zginęło – mówił podczas spotkania pan Tadeusz, któremu wójt Krzysztof Michałowski podziękował za pomoc w wsparciu budowy nowej biblioteki i Izby Pamięci w Przechlewie, które są miejscem spotkań i wspomnień.

Tadeuszowi Dębskiemu za pracę na rzecz Sybiraków i pamięci o nich dziękował również Adam Dybczyński. - Ja tego nie robię dla siebie, ja to robię, aby spłacić dług wobec mojej mamy. Ojca nie znałem, pierwszy raz zobaczyłem jego zdjęcie dopiero gdy zmarła mama i ktoś z rodziny na pogrzeb przywiózł zdjęcie – mówił pan Tadeusz.

Całość zakończyła projekcja filmu „Syberiada Polska” Janusza Zaorskiego.

W Przechlewie zorganizowano uroczystości z okazji Światowego Dnia Sybiraka

W Przechlewie zorganizowano uroczystości z okazji Światowego...

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na czluchow.naszemiasto.pl Nasze Miasto